Al googlelend kwam ik een wetenschappelijk onderzoek tegen naar de relatie tussen slaapapneu en psychische klachten: http://www.tijdschriftvoorpsychiatrie.n ... 163pdf.pdf

Het is weliswaar een wat ouder onderzoek (1992), maar daarom niet minder relevant, dunkt mij. De conclusie uit het rapport heb ik hieronder gekopieerd. Samenvattend komt het erop neer dat slaapapneu gepaard kan gaan met depressie, angstklachten, cognitieve klachten (zoals geheugen- en concentratieproblemen) en dissociatieve klachten en dat in deze gevallen kalmeringsmiddelen, slaapmiddelen en antidepressiva niet zullen helpen omdat ze het onderliggende probleem niet oplossen.

Voor mede apneu-ers die net als ik met deze klachten in het psychiatrisch circuit terecht zijn gekomen lijkt me dit belangrijk om te weten. Ten eerste omdat psychiatrische behandeling zoals gezegd niet zal helpen en de apneu en comorbiditeiten zelfs kan verergeren, en ten tweede om te voorkomen dat je met onnodige psychiatrische etiketten wordt opgezadeld die het eigenlijk alleen maar moeilijker maken en je psychisch nog meer in de war brengen (frustratie, verkeerd zelfbeeld en schuldgevoelens bijvoorbeeld). Daarnaast roepen psychiatrische etiketten, helaas zelfs bij medici, vooroordelen op en blijkt het erg moeilijk om ze uit het medisch dossier te krijgen.

Ik neem echter aan dat sommige psychiatrische medicatie voor apneu-ers iets kan betekenen, maar dan wel om de behandeling van de slaapapneu louter te ondersteunen. Dit is echter ter beoordeling van deskundige artsen.

Hoe dan ook, psychische klachten als gevolg van apneu zijn dus een reëel wetenschappelijk gegeven. Ik hoop dat dit voor apneu-ers die hiermee kampen een geruststelling is en wellicht is het handig om medici op dit onderzoek te kunnen wijzen als je weer eens te maken krijgt met vooroordelen en/of onderschatting van de gevolgen van apneu.

SAS is niet in eerste instantie een levensbedreigende aandoening. Wel kan het gepaard gaan met verschillende psychiatrische en somatische symptomen die de patiënt ernstig belemmeren in zijn functioneren. Hoewel er niet direct sprake zal zijn van ernstige depressies zoals beschreven in de DSM-III-R, kunnen er toch ernstige cognitieve stoornissen optreden, gepaard gaande met depressieve stemmingsstoornissen en kunnen preëxistente persoonlijkheidskenmerken zich duidelijker gaan manifesteren (en mogelijk aanleiding geven tot decompensatie). Ook lijkt er in sommige gevallen sprake te zijn van dissociatieve stoornissen en angst. Vele onderzoekers (Derderian, Millman, Sullivan, Findley, De Groen en Reynolds) bevestigen de relatie tussen psychopathologische symptomatologie en SAS.

Andere auteurs (Ancoli-Israël e.a. 1987; Edinger e.a. 1989; Bliwise e.a. 1986) vonden geen significante correlatie tussen psychopathologie en SAS. Dit valt mogelijk te verklaren uit het feit dat laatstgenoemden hun patiënten selecteerden uit een populatie zonder hypersomnolentie of zonder bekende psychopathologie in de anamnese. Hypersomnolentie komt bij vrijwel 100% van de symptomatische SAS-patiënten voor en een kwart van de SAS-patiënten is bekend met psychopathologie in de voorgeschiedenis (Roth e.a. 1988). Ons inziens ondersteunt dit de stelling dat SAS ook zonder psychiatrische verschijnselen kan bestaan, dat het zelfs volledig asymptomatisch kan blijven.

Patiënten met SAS zullen zich niet vaak in eerste instantie melden bij de psychiater, gezien hun primaire klachten: slapeloosheid, ochtendhoofdpijn en overmatige slaperigheid overdag. Deze patiënten behandelen met sedativa, hypnotica of antidepressiva zal niet leiden tot afname van de klachten daar zij in de regel aanleiding geven tot ademdepressie of verlaging van de spiertonus. Dit geldt zeker ook voor patiënten met relevante nachtelijke hypoxische perioden op grond van niet obstructieve organische oorzaken zoals bij patiënten met neuromusculaire aandoeningen en COPD-patiënten. Adequate therapie geeft in de regel een verbetering van hypersomnolentie, ochtendhoofdpijn, psychopathologie en mogelijke remissie van cardiopulmonale pathologie.

Beste Jools,

Dat slaapapneu ook psychische klachten met zich meebrengt kan je in veel topics hier in dit forum zelf constateren.
Helaas is het onderzoek en de rapportage al heel oud. 1992 is al zo lang geleden dat er in de opvolgende jaren heel veel aanvullende informatie is gekomen.
Ik ben eind 2002 middels een slaaponderzoek bekend geraakt met slaapapneu. Ik ben lid geworden van de apneu vereniging en kwam zodoende bij een lezing van Drs. Sandra Houtepen Strong in Tilburg. Zij vertelde dat artsen toen nog leerden dat er slaapapneu bestond, maar dat het niet levensbedreigend zou zijn en dat het vooral voorkwam bij heren van middelbare leeftijd die overgewicht hadden. Helaas weet ik wel beter. Ik ben echt door een heel diep dal gegaan en ben blij dat ik er nu nog steeds over kan vertellen.
Sinds die tijd is er veel meer bekend geworden en gelukkig wijst de ervaring uit dat de behandeling van slaapapneu veel van de klachten, zowel psychisch als lichamelijk, laat verdwijnen.
Sinds ik met een cpap ben gaan slapen is er ook heel veel verbeterd op het gebied van apparatuur. Ik had toen nooit durven denken, dat ik in staat zou zijn om zelf te kunnen uitlezen hoe een nacht geweest is en over een autopap durfde ik ook niet te denken.

Dit was geen kritiek op jouw postje, want elke informatie is goed genoeg om er van te leren.

Houdoe,

Ben

Dank voor je reactie, Coben.

Ik heb dit topic aangemaakt omdat ik een klinisch overzicht miste van het psychische klachtenbeeld van apneu. Ik scoor namelijk 100 procent op de genoemde symptomen. Het uitstekende artikel van mw Houtepen maakt alleen melding van depressie, het korte lontje en de cognitieve klachten. Omdat ik zelf enige tijd op zoek ben geweest naar een volledig psychisch klachtenbeeld van apneu, bleef bij mij enige scepsis bestaan ten opzichte van de diagnose apneu en het aanslaan van de therapie. Immers, je bent als 'psychiatrisch patient' gewend alleen in die termen te denken en geneigd ervan uit te gaan dat psychiatrische behandeling noodzakelijk blijft. Inmiddels maak ik zelf echter dermate veel vordering dat ik daadwerkelijk begin te geloven dat de OSAS inderdaad de grote boosdoener is en dat de psychiatrische etiketten wel eens voor een groot deel niet (meer) van toepassing zouden kunnen zijn. Ik ben dit vaker tegengekomen. Mensen wier depressie als sneeuw voor de zon verdween na de start van de behandeling van een verwaarloosde slaapapneu. Sterker nog, naar aanleiding van zo'n verhaal ben ik naar mijn huisarts gegaan met het verzoek om een slaaponderzoek.

Ik hoop dus dat artikel een hulp kan zijn voor mensen die met dit psychische klachtenbeeld in het psychiatrisch circuit terecht zijn gekomen, maar ook voor professionele deskundigen. Per slot van rekening heb ik 6 jaar lang in het psychiatrisch circuit rondgelopen, en nog langer in het algemene circuit, terwijl niemand aan OSAS dacht. Dit komt mede door het ontbreken van de slaperigheid, wat voor het standaard klinisch beeld van OSAS een sleutel is voor doorverwijzing naar een OSAS-specialist.

Mvg,
Julius

Dank voor het artikel.
Ik heb inderdaad ook veel topics gelezen die dezelfde boodschap hebben, maar vind de citaten erg interessant.

Vorig jaar een burn out / depressie, en tijdens die periode de diagnose osas.
Nu, meer dan een jaar na de start van de behandeling is mijn oude ik weer terug (zegt mijn vrouw )
Wel heeft ook meegewerkt dat ik nu sinds een paar weken ook een andere baan heb. Voor mn problemen bij vorige wg, verwijs ik je naar mijn verhaal, ergens bij de introductie.

Klachten zijn in mijn geval niet als sneeuw voor de zon verdwenen, maar wel geleidelijk aan over een langere periode.

Nu nog die titinus, dan ben ik helemaal happy.

Nogmaals dank.

Dank voor je reactie, Renpat. Goed te horen dat bij jou de psychopathologie zonder (al te veel) psychiatrische behandeling is verdwenen. Ik ben zelf blij dat ik op dit moment geen psychiatrische medicatie meer gebruik, al zijn mijn psychische/cognitieve klachten nog fors. Hopelijk kan ik over een poosje eenzelfde resultaat melden.

Renpat schreef: In elk geval, in het rapport stond dat mijn intiligentie hoog is, maar dat mn verwerking langzamer is. Maar dat ik het dan dus wel begrijp, en dingen moeilijk kan uitleggen. Maar dat ik sommige dingen juist weer enorm snel zie.
Dat klopt.
En juist dat is het lastige, iets snel zien, maar het niet goed kunnen uitleggen....ehm...oh ja, weet het weer. Ik wilde hierheen.
Patrick

Ik zat dit te lezen in je 'Prestatie'-topic en kan het niet nalaten even te melden dat ik precies hetzelfde had: Hoge intelligentiescore, maar bij de verwerking zat ik bijna op zwak begaafd(!). Moeilijk dingen kunnen uitleggen, onder woorden brengen is ook één van mijn frustraties. Ik kreeg overigens wel ADD aangemeten, zij het met de hakken over de sloot. Maar jouw verhaal sterkt mij andermaal in de gedachte dat dat helemaal niet van toepassing is.

Als ik nu onderzoekspsycholoog was, zou ik gaan kijken naar de intelligentiescores van SAS-ers om erachter te komen of ze allemaal zo slecht scoren op dat ene gebied. Dat kan dan door GGZ's worden toegevoegd aan het al bestaande psychische klachtenbeeld rond SAS zodat behandelaars het sneller kunnen herkennen.

Dat probleem heb ik nu ook, dom ben ik niet, maar uitleggen en wat langzamer van begrip is het probleem.

Je weet wat je doen moet en doet het ook altijd, en dan, op eens weer niet, net alsof de pijp dan weer leeg is.

Zit nu 5 jaar aan de cpap en merk wel dat het later op de middag minder goed gaat.

In de avond stort ik nog vaak in en regelmaat is zeer belangrijk. Om uiterlijk 11 uur in bed want om zes uur gaat de wekker weer.

Groet RuudJ

Jools schreef:

Renpat schreef: In elk geval, in het rapport stond dat mijn intiligentie hoog is, maar dat mn verwerking langzamer is. Maar dat ik het dan dus wel begrijp, en dingen moeilijk kan uitleggen. Maar dat ik sommige dingen juist weer enorm snel zie.
Dat klopt.
En juist dat is het lastige, iets snel zien, maar het niet goed kunnen uitleggen....ehm...oh ja, weet het weer. Ik wilde hierheen.
Patrick

Ik zat dit te lezen in je 'Prestatie'-topic en kan het niet nalaten even te melden dat ik precies hetzelfde had: Hoge intelligentiescore, maar bij de verwerking zat ik bijna op zwak begaafd(!). Moeilijk dingen kunnen uitleggen, onder woorden brengen is ook één van mijn frustraties. Ik kreeg overigens wel ADD aangemeten, zij het met de hakken over de sloot. Maar jouw verhaal sterkt mij andermaal in de gedachte dat dat helemaal niet van toepassing is.

Als ik nu onderzoekspsycholoog was, zou ik gaan kijken naar de intelligentiescores van SAS-ers om erachter te komen of ze allemaal zo slecht scoren op dat ene gebied. Dat kan dan door GGZ's worden toegevoegd aan het al bestaande psychische klachtenbeeld rond SAS zodat behandelaars het sneller kunnen herkennen.

Zou ik ook wel interessant vinden. Mijn leestempo is belabberd ( maar dat was het denk ik altijd al). Mijn intelligentie is goed. Mijn geheugen ook. Zelfs toen de apneu onbehandeld en op zijn hoogte punt was. En voor mijn eigen gevoel was mijn verwerkingssnelheid toen ( met weinig slaap en veel apneus) hoger dan nu ( met weinig slaap en zonder apneus). En ook dat probleem met niet uit mijn woorden komen... en moeite hebben met het typen van een fatsoenlijke zin. Heel irritant.

Dat al 4 verschillende mensen hier dezelfde punten hebben, zegt mij wel iets...zou best wel eens door een van de omderzoekers in een breder spectrum kunnen worden onderzocht. Is voor mij iig te toevallig dat het hier al zo veel voorkomt. Als dit dus dan bij meerdere mensen zo is, dan zou er wel een causaal verband kunnen zijn...

Echter, ik denk toch dat er in mijn geval ook daadwerkelijk iets van add/adhd in zit, vandaag bij het ophalen van mn nieuwe auto, erg veel onrust en van de hak op de tak. Mn meisie sei nog, wat ben je onrustig....

Ik heb als kind die diagnose hyperkynetisch syndroom, voorloper van zeg maar, en ik denk selfs dat het door mijn instorting eind 2014 weer een soort van actief is geworden, wat dus die onrust verklaart.

Neemt niet weg dat het slecht scoren op snel inzien, niet uit de woorden kunnen komen etc, best wel ns met de sas te maken kan hebben. De psychologe die het onderzoek naar add deed, zei ook bij de diagnose, dat slechte score op dat ene punt, mogelijk een biochemische oorzaak kunnen hebben. Maar omdat het niet in de opdracht lag, kon ze het niet verder onderzoeken. Ik had toen ook net de diagnose osas, en kreeg bevestiging op mijn vraag dat dit zou kunnen komen door de osas.

Deze psychologe had ook nog iets gestudeerd met bioneurologie oid vertelde ze me al eerder. (Kan me dat nu weer niet precies herinneren)

Intelligentie niks mis mee. Verwerkingssnelheid wisselend (als er teveel tegelijk komt stopt het ergens). Formuleren van een ingewikkelde zin, zowel schriftelijk als mondeling, is geen probleem. Opschrijven doorsnee genomen ook niet maar het uitspreken wel. Ik raak middenin de zin de draad kwijt, weet woorden niet meer en kom er niet meer uit terwijl ik het verhaal echt goed in mijn hoofd heb.

Renpat schreef:Neemt niet weg dat het slecht scoren op snel inzien, niet uit de woorden kunnen komen etc, best wel ns met de sas te maken kan hebben. De psychologe die het onderzoek naar add deed, zei ook bij de diagnose, dat slechte score op dat ene punt, mogelijk een biochemische oorzaak kunnen hebben. Maar omdat het niet in de opdracht lag, kon ze het niet verder onderzoeken. Ik had toen ook net de diagnose osas, en kreeg bevestiging op mijn vraag dat dit zou kunnen komen door de osas.

Deze psychologe had ook nog iets gestudeerd met bioneurologie oid vertelde ze me al eerder. (Kan me dat nu weer niet precies herinneren)

Gelukkig heb jij een goed psycholoog getroffen. Zoals iedereen wel weet is er veel te doen over de realiteit van de aandoening ADHD. Ik heb dat destijds allemaal uitgeplozen en kwam inderdaad nogal wat twijfelachtigheden tegen, zoals deskundigen die zich fors laten 'sponsoren' door geneesmiddelenfabrikanten, waarvan sommigen achteraf toegaven dat het allemaal te doen was om meer Ritalin te verkopen. Ook bestaat er nogal wat ondeugdelijk onderzoek en voorlichting, bijvoorbeeld dat mensen met ADHD een kleinere prefrontale cortex zouden hebben, wat pertinente onzin is. Dit is nooit klinisch vastgesteld. Dat geldt ook voor het kletsverhaal dat ADHD door een dopamine-tekort ontstaat. Hier wordt eenzelfde denkfout gemaakt als bij depressie, die zou ontstaan door een serotonine-tekort. In beide gevallen is sprake van een cirkelredenering: Omdat Ritalin dan wel SSRI's de beschikbaarheid van dopamine cq serotonine verhogen, concludeert men meteen maar dat ADHD en depressie een gevolg zijn van tekorten van die stoffen. Dat is bijzonder slechte wetenschap, want er zijn enorm veel stofjes betrokken bij de processen in onze hersenen die allemaal op elkaar van invloed zijn. De waarheid is dat de wetenschap eigenlijk amper een integraal inzicht heeft in al die processen en dat men met de huidige psychiatrische medicatie zeer wisselvallige resultaten boekt.

Bij ADHD is sprake van hyperactiviteit en concentratiegebrek. Beide kunnen echter het gevolg zijn van ontelbaar veel aandoeningen, al dan niet genetisch van aard. Slaapapneu (slaapgebrek dus) is zo een aandoening. Ritalinfabrikanten hebben echter dit enorm brede scala aan symptomen en oorzaken dusdanig geprotocoliseerd dat ze doen voorkomen dat ze eenduidig het gevolg zijn van ADHD, een zogenaamde hersenafwijking die exclusief met Ritalin en aanverwante stoffen behandeld zou kunnen worden.

Ik weet dat er mensen zijn die veel baat hebben bij Ritalin of aanverwante medicatie en blij zijn met de diagnose ADHD, maar het is beslist geen eenduidig verhaal. Aan het begin van het ADHD-onderzoek wordt standaard gevraagd of er sprake is van andere aandoeningen die hyperactiviteit of concentratiegebrek veroorzaken. Als dat het geval is, kan ADHD als niet meer met zekerheid worden vastgesteld. Als psychiaters hun vak naar behoren zouden uitoefenen, dan zouden ze cliënten met de diagnose slaapapneu dus (in ieder geval voorlopig) moeten uitsluiten van de diagnose ADHD. Want slaapapneu kan niet behandeld worden met Ritalin. En aangezien Ritalin in veel gevallen ook slaapproblemen veroorzaakt, zou men volgens mij des te terughoudender moeten zijn bij het voorschrijven ervan aan SAS-patiënten en eerst moeten afwachten of behandeling van de slaapapneu verbetering van concentratie en onrust oplevert.

Hoi allen,

Interessant topic. Om maar met de deur in huis te vallen:
- ik heb meerdere malen (3x) een periode gehad in mijn leven dat ik burn-out klachten had en de 3e maal is het ook echt tot een burn-out gekomen.
- ik heb een paniekstoornis gehad (vanaf mijn 28e tot mijn 32e), goed behandeld, maar daar heb ik heel soms nog wel eens last van: met name 's nachts als ik wakker wordt rond een uur of 4.
- ik heb een milde depressie gehad toen ik 27 was (ben nu 40)
- pas om op mijn 35e is slaapapneu geconstateerd, nadat mijn (toen net nieuwe) partner maar niet in slaap kwam

Als er een verband is, zou het in mijn geval VEEL verklaren.