Over bevochtiging, condens en verwarmde slang - tips & trucs

1
Dit onderwerp is een (dynamische) samenvatting van losse stukken tekst uit het forum, met dank aan de oorspronkelijke schrijvers.

Een stukje theorie
De ideale slaapkamertemperatuur
Lucht te koud of te warm, symptomen en advies
Worstelen met de slang? Een slanghengel!
Alternatief voor verwarmde slang: een slanghoes
Voorbeelden voor aanschaf van een verwarmde slang


Discussie over dit onderwerp is in dit forum

Alle bovenstaande berichten staan binnen dit onderwerp. Gebruik de 'home-button' op uw toetsenbord om weer naar het bovenste bericht met de index te gaan.
Dit bericht is opgesteld ten behoeve van informatie voorziening voor de nieuwe forumleden en leden van het Facebook account van de ApneuVereniging. Het doel van dit bericht is om in één bericht meerdere berichten te verspreiden die misschien van nut kunnen zijn.

Wat u moet weten als het gaat om bevochtiging bij CPAP-therapie

2
• Ongemakken in de neus

Het slijmvlies aan de binnenkant van de neus is sterk met bloedvaten doorgroeit. Een van de belangrijkste functies van de nasale luchtwegen is het opwarmen en bevochtigen van de lucht die we inademen. Bij het uitademen neemt het slijmvlies vocht op uit de uitgeademde lucht om de lucht te bevochtigen die we daarna weer inademen. De lichaamsreserves zorgen voor de verdere bevochtiging. Blootstelling aan koude, droge lucht is een bekende oorzaak van neusverkoudheid en verstopping. Een droge, verstopte, pijnlijke neus en keel zijn ook de meest voorkomende bijwerkingen van een CPAP-behandeling. Van de patiënten die CPAP-behandeling krijgt, heeft 65 tot 75% last van deze symptomen. Toepassing van droge CPAP verstoort het evenwicht van het neusslijmvlies waardoor duidelijke veranderingen, zoals het zwellen van het slijmvlies (=neusverstopping), optreden. Het mucociliaire transport verloopt langzamer en cellen drogen uit. Deze veranderingen treden op onafhankelijk van de duur van de CPAP-behandeling. Soortgelijke veranderingen zijn ook waargenomen in de onderste luchtwegen wanneer de lucht tijdens beademing onvoldoende warm en vochtig is.


• Mondlekkage

Als er eenmaal sprake is van neusverstopping, kan uitademing via de neus problematisch worden, waardoor de patiënt de neiging heeft door de mond te gaan ademhalen. Wanneer door de mond wordt ademgehaald tijdens toepassing van CPAP, kan de onder druk staande lucht via de mond ontsnappen. Dit wordt mondlekkage genoemd en vormt een groot probleem voor CPAP-gebruikers.
Gebleken is dat patiënten die droge lucht krijgen toegediend tijdens CPAP-therapie gemiddeld gedurende 31% van hun totale slaapduur last hebben van mondlekkage. Mondlekkage heeft tot gevolg dat de lucht door de neus stroomt en vervolgens via de mond weer naar buiten gaat. Deze eenrichtingsstroom verergert de uitdroging van het neusslijmvlies. Als reactie hierop probeert het lichaam meer warmte en vocht naar dit gebied te brengen door de doorbloeding van het slijmvlies te vergroten waardoor de neusverstopping verder toeneemt. Er ontstaat een vicieuze cirkel doordat de patiënt vanwege de ergere neusverstopping nog meer geneigd is om door de mond adem te halen, met toenemende mondlekkage tot gevolg. Deze bijwerkingen hebben invloed op de aanvaarding van, en therapietrouw bij de CPAP-behandeling aangezien de problemen waar de patiënt mee te maken krijgt groter kunnen lijken dan het voordeel van de behandeling. Er zijn nog uitgebreidere onderzoeken gaande, maar inmiddels wordt duidelijk dat al bij het begin van de behandeling een patroon zichtbaar is wat betreft therapietrouw. Het is daarom van essentieel belang om direct bij het begin van de CPAP-therapie de optimale behandelomstandigheden te creëren om ervoor te zorgen dat de patiënt de therapie blijft volhouden.


• Betere aanvaarding en grotere therapietrouw dankzij verwarmde bevochtiging

Het patiëntcomfort wordt groter als de bijwerkingen van de therapie minder worden. Onderzoeksresultaten wijzen erop dat de aanvaarding en therapietrouw van de patiënt tijdens CPAPtherapie verbeteren als het comfort dankzij verwarmde bevochtiging wordt vergroot. Bij één bepaalde studie werd onderzocht hoeveel patiënten met CPAP-therapie stopten als ze vanaf het begin verwarmde bevochtiging kregen vergeleken met patiënten die dat niet kregen. Slechts 11% van de patiënten die vanaf het begin verwarmde bevochtiging kreeg, stopte met de therapie versus 36% in de groep zonder bevochtiging. Van de personen die overbleven, bleken degenen die verwarmde bevochtiging kregen therapietrouwer te zijn dan de personen die dit niet kregen Daarnaast is gebleken dat degenen die vanaf het begin van de behandeling verwarmde bevochtiging kregen therapietrouwer zijn dan zij die begonnen met CPAP zonder bevochtiging.7 Bovendien bleek dat het CPAP-gebruik van een groep niet-therapie trouwe patiënten met gemiddeld 1,5 uur per nacht toenam wanneer zij verwarmde bevochtiging kregen.


• Beperkingen van conventionele bevochtiging

Conventionele verwarmde bevochtiging heeft een aantal beperkingen die de CPAP-therapie negatief kunnen beïnvloeden of de voordelen tenietdoen:

1) De omgevingstemperatuur beperkt de vochtigheidsafgifte bij conventionele bevochtigers

Tot nu toe was het onrealistisch om warmte en vocht op fysiologisch niveau te willen toedienen. De bevochtigers die bij CPAP-toestellen werden geleverd, waren van oudsher niet in staat om meer vochtigheid toe te dienen dan de omgevingstemperatuur toestond. In een slaapkamer met een temperatuur van 15˚C kan de lucht bijvoorbeeld een maximale vochtigheid bereiken van 13 mg/l. Als wordt geprobeerd meer vocht toe te voegen zal dit enkel resulteren in condensvorming.

2) Condensaat beïnvloedt CPAP-therapie negatief

Gebleken is dat verwarmde bevochtiging de meest effectieve manier is om de therapietrouw van de patiënt te verbeteren. De hoeveelheid vochtigheid die een conventionele bevochtiger kan leveren wordt echter beperkt door de omgevingstemperatuur. Hoe verder de kamertemperatuur ‘s nachts daalt, hoe minder vocht de lucht maximaal kan bevatten. Een vochtigheidsinstelling die aan het begin van de nacht perfect was, leidt zodoende tot vochtophoping in de beademingsslang als de temperatuur daalt. Deze ophoping van vocht in de CPAP-slang leidt tot een storend gorgelgeluid en een grotere weerstand in het CPAP-circuit, wat weer grote, voorbijgaande fluctuaties in de maskerdruk tot gevolg heeft. Uit onderzoek blijkt dat 10 ml condensaat al een drukdaling in de inademslang kan veroorzaken van 5,6 cm H20. Het is daarom van essentieel belang om de vorming van condens in de CPAP-slang te voorkomen om te zorgen dat de CPAP-therapie doeltreffend en verdraagbaar blijft.

Zoals eerder vermeld, hebben CPAP-gebruikers tot maar liefst 31% van de totale slaapduur last van mondlekkage. Het is bekend dat mondlekkage het neusslijmvlies overmatig uitdroogt en neusverstopping veroorzaakt door de toegenomen weerstand in de nasale luchtwegen. Vochtigheidsniveaus van 30 mg/l (absoluut) bij 30°C blijken deze toename van de nasale luchtwegweerstand bij mondlekkage te voorkomen. Deze niveaus komen overeen met de normale omstandigheden in de bovenste luchtwegen tijdens inademing. Luchttoedieningssystemen behoren dan ook deze niveaus af te geven.


• Tot slot

In de behandeling van OSAS kan gesteld worden dat bevochtiging klinisch bewezen is. Zeker in een relatief koud land als Nederland kunnen er door slechte bevochtiging klachten ontstaan. Vooral de maanden oktober t/m april leveren voor menig CPAP gebruiker problemen op. Maatregelen zoals:
  • Fleece-hoes om de slang
  • Neusdruppels (Otrivin) (Enkel 1 week gebruiken, werkt verslavend)
  • Nasale corticosteroïden
  • Eucalyptus druppels in bevochtiger (Wordt afgeraden, beter bij de luchtingang op schoteltje)
  • Externe verwarmde slang (los verkrijgbaar)
  • Slang onder de dekens
  • Moeten overstappen naar Full Face masker
bestrijden slechts de symptomen maar lossen het probleem niet op.

  • Houdt u van een koele slaapkamer of slaapt u altijd met het raam open?
  • Bent u ouder dan 60?
  • Gebruikt u medicijnen?
  • Hebt u bewezen Keel-,Neus- of Oor-problemen?
Dan is de keus voor een CPAP met verwarmde slang zeker aan te bevelen!
Zorg ervoor dat u goed geïnformeerd bent voordat u een apparaat kiest!

Slaapkamertemperatuur

3
De ideale relatieve vochtigheid in huis ligt tussen de 40 en 60 procent. Hoe hoger de vochtigheid, des te meer last van waterdamp. De ideale temperatuur in de slaapkamer ligt tussen de 17-21 graden Celsius en >18 graden Celsius wordt gezien als de beste slaapkamer temperatuur.


Hoe ontstaat condens in de slang?
Slapen met een open raam kan voor forse temperatuurdalingen zorgen. Dit kan condens veroorzaken in uw slang. Een borrelend geluid en een natte douche in uw neus of gezicht kan het resultaat zijn.
De bevochtiger warmt het water op zodat de lucht meer vocht opneemt. Het gevolg is echter dat de lucht ook warmer wordt. Als die warme vochtige lucht vervolgens in een koude slang komt slaat het vocht neer als condens.


Condens, wat kunt u daartegen doen?
Zorg voor een voor u goede slaapkamer temperatuur. Als u een bevochtiger gebruikt, ligt het in een koude kamer voor de hand om de slangtemperatuur dusdanig hoog te houden dat er geen condens kan ontstaan. Probeer de slangtemperatuur hoger te zetten, niet lager. Goede kans dat u met een graad of 24-27 geen last meer hebt van condens.
Indien u een normale slang gebruikt, kunt u deze onder de dekens leggen of u kunt een hoes maken rondom de slang van fleece stof.

Lucht te warm of te koud: symptomen en advies

4
CPAP-lucht te koud
  • Droge neus, keel of mond
  • Geïrriteerde, pijnlijke keel of hese stem in de ochtend
  • De druk bij het masker is te sterk
  • Lopende of verstopte neus
Advies: verhoog de vochtigheidsinstelling gedurende 2 tot 3 nachten in stappen van 1 of 2 standen tot de symptomen zijn verdwenen.


CPAP-lucht te warm
  • CPAP-lucht te vochtig
  • De lucht is bedompt of verstikkend
  • Water in de slang
  • Vochtig gezicht in de ochtend
Advies: verlaag de vochtigheidsinstelling gedurende 2 tot 3 nachten in stappen van 1 of 2 standen tot de symptomen zijn verdwenen


Gebruik de voorverwarmfunctie (indien aanwezig)

De Dreamstation (o.a.) heeft een functie waarbij het 30 minuten voor gebruik het water in de tank kan voorverwarmen. Die 30 minuten is meer een 'veiligheidstimer' omdat het apparaat de warmteplaat met vol vermogen aanzet. Het water zal binnen enkele minuten voldoende warm zijn om de lucht volledig met water te verzadigen. Zodra u de sessie start zal het apparaat direct overgaan op adaptieve toevoer van warmte.
Het is een systeem dat de omgevingstemperatuur en luchtvochtigheid meeneemt in een berekening om naar keuze een constante luchtvochtigheid uit de slang af te leveren. Net als een thermostaat eigenlijk, maar dan in dit geval een hygrostaat.
In het Menu Mijn Opties bij Resmed Airsense 10 vind u ook de Voorverwarmfunctie. Deze verwarmt het circa 10 minuten voor het slapen gaan.


Maak gebruik van automatische instellingen (indien aanwezig)

Bij Resmed kan dit bijvoorbeeld zo worden ingesteld. Zet 'Climate control' en temperatuur op Auto. Je kunt dan niet de instelling bedienen van het waterbakje. Dat kan alleen als je de Climate control op handmatig instelt.
In de stand auto wordt het waterverbruik en temperatuurinstelling zo geregeld dat er geen condens in de slang komt.

Een slanghengel

5
Problemen met de slang? Die kun je op de volgende wijze oplossen:
Een haakje of oogje in de muur boven je hoofdeinde met daardoor heen een elastiek (wit onderbroeken elastiek of aan elkaar geknoopte postbode-elastieken) en dan de slang door het elastiek halen is de goedkoopste oplossing.

De oplossing die circa €35 kost + verzendkosten kun je thuis en ook op reis gebruiken, zie hieronder.

0000220_slanghengel-hozer_300.jpeg 0000220_slanghengel-hozer_300.jpeg 19486 keer bekeken 4.83 KiB

Je hebt verschillende Hose slangenhengels. In de eerder getoonde hengel zie je deze in een bocht loopt. De V-vormige voet wordt onder het matras geschoven en de slang zelf wordt op vijf plaatsen vast geklemd.

De Hoselift slangenhengel heeft een rechthoekige voet die onder het matras wordt geschoven. De hengel zelf gaat recht omhoog en maakt dan een knik en eindigt met een lus. De slang loopt vanaf de CPAP geheel los naar boven en gaat dan door de lus weer naar beneden.
https://www.vitalaire-winkel.nl/slanghengel-hoselift
http://www.eu-pap.nl/cpap-hose-lift.html
http://webshop.vivisol.nl/slang-houder.html
Deze slangengeleiders zijn tot zeer kleine pakketjes te maken en kunnen in een klein zakje worden meegenomen op reis.

Dan heb je nog een constructie die bestaat uit buizen. Deze wordt met klemmen aan het bed vastgezet. De slang gaat door de buizen heen en komt dan boven je hoofd naar beneden. De laatste zou ik zelf een slangenhouder noemen en de eerste twee slangengeleiders.
De buizen constructie neemt veel meer ruimte in en heeft als nadeel dat deze aan het bed moet worden geklemd en niet ieder bed is daarvoor geschikt. De buizen constructie is relatief zwaar en de prijs is ten opzichte van de slangengeleiders hoog.

Een slanghoes

6
Een hoesje kan meer dan je denkt. Dat zorgt er namelijk voor dat de temperatuur van de slang lang niet zo laag wordt als die in de slaapkamer, waardoor de lucht dus veel minder snel zal neerslaan (condenseren). De slang - met of zonder jas - onder je dekens trekken, werkt zelfs nog beter, dan heb je eigenlijk helemaal géén condens meer. Ik zou dan wel zorgen voor een goede hoes van een speciale stof die meer doet dan alleen een lapje fleece; dat doet natuurlijk maar weinig. Er zijn echter wel degelijk goede "thermische" hoezen te koop.

Een verwarmde slang is eigenlijk meer een luxe als je bijvoorbeeld de slang niet bij je in bed wilt of kunt hebben, of persé een slanghengel wilt gebruiken. Dan hangt de slang zodanig vrij dat je hem haast wel MOET beschermen of verwarmen om geen last van condens te hebben.

Aanschaf verwarmde slang

7
U kunt zelf een verwarmde slang aanschaffen:
  • Resmed verkoopt voor de S9 en de AirSense 10 een speciale Climate verwarmde slang en in combinatie met de Auto Control instelling voor de temperatuur geeft dit een goed resultaat om condens te voorkomen.
  • Fisher & Paykel heeft de ThermoSmart verwarmde slang voor de F&P Icon en de F&P Icon+ en de SleepStyle.
  • Devillbis Blue heeft geen eigen verwarmde slang en is met de Hybernite slang te gebruiken.
  • Philips Respironics System One heeft ook een verwarmde slang, deze wordt in combinatie met een speciaal daarvoor bestemd deksel verkocht. De prijs is echter hoog, zo rondom de € 234,00
  • De Philips Respironics Dreamstation heeft ook een verwarmde slang de H15. Prijs circa €60,00 - €75,00.
Voor alle andere merken is er de Hybernite verwarmde slang, deze moet handmatig aan of uit worden gezet. De temperatuur van deze slang is niet regelbaar.

Webshop Vivisol
Webshop TotalCare

Er zijn maskers die van zichzelf ook een korte slang hebben. Aangesloten op een verwarmde slang, kan dit (onverwarmde) stukje condens vertonen. Uitgeademde lucht bevat ook vocht dat kan neerslaan in het masker.